Krekole | Wieś, przez którą przebiega fragment północno-wschodniej granicy Warmii

Korzystamy z uroków końcówki wakacji. Zwiedzamy północno-wschodnie tereny Warmii. Dziś wieś Krekole, nieopodal Lidzbarka Warmińskiego. Założył ją 1336 r. wójt warmiński Henryk von Luter. Lokację wsi potwierdził w roku 1346 biskup warmiński Herman z Pragi. Wieś najprawdopodobniej została zniszczona w czasie wojny głodowej oraz wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519–1521. W roku 1638 we wsi było dwóch sołtysów, 20 gospodarstw chłopskich i 4 zagrodników.
Kościół pw. Świętego Krzyża i świętego Wawrzyńca konsekrował w 1424 r. biskup Franciszek Kuhschmalz. Świątynia została zniszczona ok. 1520 r., ponownie ją odbudowano i konsekrowano w roku 1582. W konsekracji uczestniczył biskup Marcina Kromer.
W XVIII wieku w świątyni przeprowadzono szereg prac remontowych i budowlanych: położono nowy dach, pomalowano wnętrza, a w 1728 roku dobudowano wieżę, Ponadto z tego okresu pochodzi większość obecnego wyposażenia kościoła. W 1938 roku dobudowana została nowa zakrystia. Masywna wieża zachodnia nakryta jest dwuspadowym dachem, wschodni schodkowy szczyt jest rozbudowany. Nawa została nakryta sklepieniem zwierciadlanym, wystój wnętrza barokowo-rokokowy.
Ołtarz główny wykonany został w latach 1720-1730. Umieszczono w nim rzeźby czterech Ewangelistów: św. Barbary, św. Katarzyny i Michała Archanioła, a także obrazy: Chrystusa na Krzyżu i Marii Magdaleny oraz św. Wawrzyńca. Ołtarze boczne są późnobarokowe. Jeden z nich został ufundowany przez biskupa warmińskiego Krzysztofa Andrzeja Szembeka. Chór muzyczny i znajdujący się na nim prospekt organowy wykonano w pierwszej połowie XVIII wieku. Z tego czasu pochodzi też chrzcielnica z rzeźbą Chrystusa. Ambona natomiast jest późnobarokowa i powstała w 1728 roku. leksykonkultury.ceik.eu
Jest to typowy kościół warmiński. Murowany z cegły, salowy, z przybudówkami – od północy znajduje się zakrystia, a od południa krucha. Przy wieży, ulokowanej po stronie zachodniej, mieści się kaplica chrzcielna.
Nie brakuje też warmińskich kapliczek.
Szkoła parafialna była wymieniana tu w protokołach wizytacyjnych parafii krekolskiej od drugiej połowy XVI wieku. Po II wojnie światowej w Krekolach funkcjonowała szkoła podstawowa. Dziś w pięknym budynku z czerwonej cegły, charakterystycznym dla tych terenów, mieści się niepubliczna szkoła podstawowa.