Stary Olsztyn /4/. Kościół ewangelicko-augsburski w Olsztynie

26 marca

Kościół ewangelicko-augsburski pod wezwaniem Chrystusa Zbawiciela w Olsztynie to jedna z trzech świątyń znajdujących się w obrębie olsztyńskiego Starego Miasta, stoi w rogu starego rynku przy ulicy Zamkowej. Obiekt zbudowany został w latach 1876-1899 w stylu neogotyckim, a poświęcony 15 października 1877 roku. W 1939 r. w Olsztynie mieszkało 14 tys. ewangelików, w 2007 roku parafia liczyła około 500 osób.

Allenstein, kościół ewangelicko-augsburski, Marktplatz. Koniec lat 30. Poniżej północna część rynku. Patrząc od strony świątyni i kierując wzrok w prawą stronę, widzimy plebanię, Adlerapotheke (Apteka pod Orłem), Möbelhaus (sklep meblowy). Są też wojskowi, wszak Olsztyn był dawniej miastem koszar.

Gmina ewangelicko-augsburska (luterańska) powstała na terenie Olsztyna w 1779 roku. Na jej potrzeby władze oddały wówczas całe piętro w północnym skrzydle zamku, gdzie zorganizowano kaplicę, mieszkanie proboszcza i szkołę. Od 1828 roku zaczęto ubiegać się o budowę niezależnej świątyni. W roku 1832 zakupiono od miasta plac między rynkiem a fosą zamkową. Pierwszy projekt opracował w grudniu 1838 roku inspektor budowlany Schwinck z Królewca. Niestety ze względu na brak funduszy nie przystąpiono do budowy. Nowe możliwości w zakresie inwestycji miejskich pojawiły się dopiero po zwycięstwie Prus nad Francją. Proboszczem był wtedy ks. Albert Zapatka, który od razu ponowił starania o budowę kościoła. Autorem nowego projektu był mistrz murarski z Olsztyna, Puhlmann. 9 czerwca 1876 roku położono kamień węgielny pod przyszły kościół, stał się nim głaz narzutowy tzw. „Łyński Kamień”, który od lat spoczywał w tym miejscu. Kamień węgielny usytuowany jest wprost pod ołtarzem i obejmuje powierzchnię całej absydy. Głównym wykonawcą budowy był mistrz murarski Matthias Toffel. 15 października 1877 r. odbyła się w Olsztynie uroczystość poświecenia kościoła. Kościół był kilkakrotnie remontowany: po raz pierwszy w 1899 r., a ostatni – w latach 200-2001. Kościół zaprojektowano na 500 miejsc siedzących, 310 na dole i 190 na emporach.

Powyżej fotografie z lat 1910-1980, kościół ewangelicko-augsburski pw. Chrystusa Zbawiciela, w tle też Zamek Kapituły Warmińskiej oraz Targ Rybny, poniżej kościół ewangelicko-augsburski współcześnie.

Proboszczem olsztyńskich luteran jest ksiądz Łukasz Stachelek. Ksiądz ma żonę Dorotę oraz dwoje dzieci – córkę Noemi i syna Natana. Na stanowisku proboszcza zastąpił biskupa Rudolfa Bażanowskiego, który kierował olsztyńską parafią od 1997 roku. Parafia jest dostępna dla każdego, kto tego potrzebuje i chce. Ksiądz włącza się w Noc Muzeów, organizuje koncerty jazzowe oraz organowe. Popieram.