Najbardziej charakterystycznym znakiem polskiej kultury ludowej każdego regionu był strój. Warmiacy nosili strój prosty, kolorowy, dostosowany do dnia powszedniego i świątecznego. Najważniejszymi cechami stroju kobiecego były koszule szyte z białego, lnianego płótna. Przód miały rozcięty i zapinany na guziki, rękawy marszczone wykończone mankietem, kołnierzyk niewielki, wykładany. Kobiece spódnice były bardzo marszczone, przeplatane najczęściej elementami koloru czerwonego. Później przyjęły się spódnice z tkanin dwukolorowych, a także kraciastych. Kobiety na głowie nosiły ozdobny czepiec zawiązywany pod szyją, wykończony ułożoną w fałdki białą koronką.
Wierzchnie odzienie to westki, kabaty oraz jubki. Westka to rodzaj kamizelki. Kabaty to rodzaj żakietów mocno wciętych w talii, ściśle dopasowany do figury. Jubki zaś w pasie były luźne i nie ograniczały swobody ruchów. Najbardziej strojną częścią stroju warmińskiego był czepek zwany mycką lub galonkiem. Ciekawostką jest, że Warmiaczka szła do ślubu w czarnej sukni i białym welonie.
Warmiński strój męski składał się z czerwonej kamizelki zwanej westą, która zapinana była na osiem błyszczących guzików z długim, obszernym kołnierzem. Westę szyto z tkaniny bawełno-wełnianej, w pasie przewiązano kolorową krajką. Przy plisowankach znajdowały się kieszenie. Pod kamizelkę zakładano koszulę szytą z flaneli i trykoty. W stroju odświętnym była jeszcze sukmana, w kolorze niebieskim, nosili ją bogaci chłopi. Mężczyźni zakładali też kapelusz zrobiony z filcu z przywiązaną do niego dopasowaną wstążką oraz czarne lub brązowe buty sięgające do łydki.
gbur:Gbur i gburka to mieszkańcy warmińskiego gospodarstwa. Ubrani byli w paradny strój, zakładany podczas uroczystych okazji:
gburka:
- sukmana z czerwonymi lamówkami i pasem
- biała koszula
- kapelusz
- czarne skorznie (długie buty z cholewami)
- westa (kamizelka)
- biała koszula z bufiastymi ramionami, która była zdobiona koronkami przy kołnierzyku oraz mankietach
- rok (spódnica)
- unterok (halka)
- szorc (krótki fartuch)
- czepiec na głowie, haftowany złotą lub srebrną nicią, szlejfki (wstążki) lub mycka
- skorznie
![]() |
Franciszek Klonowski, Atlas Polskich Strojów Ludowych, część 1, Pomorze i Warmia; z.3; s. 66, Warszawa 1960. |
![]() |
Panie w warmińskich strojach ludowych, lata 20. XX w.
|
Z czasem, szczególnie w II poł. XIX wieku, zmieniała się ludowa moda. Ludzie chętniej zakładali stroje prostsze, zwykle jednolite. Kobiety nosiły czerwone lub niebieskie suknie, które zakryte były białym fartuchem.
ładnie
OdpowiedzUsuńSuper artykuł. Pozdrawiam serdecznie.
OdpowiedzUsuńJestem pod wrażeniem. Bardzo fajny wpis.
OdpowiedzUsuńWygląda to super. Pozdrawiam.
OdpowiedzUsuń