Geneza kapliczek jest bardzo stara i niezbyt jasna, posiadająca przynajmniej kilka sugerowanych źródeł. Według jednej z wersji, nazwa wywodzi się od łacińskiego wyrazu ~cappa (płaszcz). Domniemywa się, że chodzi o płaszcz św. Marcina, biskupa z Tours, który przechowywany był w specjalnej celi wewnątrz niewielkiego kultowego budynku, zwanego właśnie „kaplicą”. Według innych tez już św. Ambroży, biskup Mediolanu z II poł. IV wieku wspominał o kapliczkach jako o miejscach kultu. Oficjalnie zgodę na odprawianie nabożeństw przy kapliczkach zatwierdził sobór w Agda z początków VI wieku. Na Warmii spotykamy typ kapliczek słupowych (umieszczonych na drewnianych lub murowanych wysokich słupach). W okresie późniejszym, kapliczki ustawiano na skrzyżowaniach dróg, w miejscach objawień religijnych lub ważnych dla społeczności lokalnej wydarzeń. Ze względu na niski koszt budowy fundowane były przez mniej zamożnych wiernych. Są nieodłącznym elementem krajobrazu polskiego. Kapliczki warmińskie stanowią jeden z najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu kulturowego Warmii. To najważniejszy, tak sądzę, zabytek Warmii. Prawdopodobnie konieczność budowania kapliczek wzięła się z czasów kolonizacyjnych tych terenów. Były one istnym drogowskazem, chroniły przed złem, śmiercią, burzami i stanowiły punkt modlitewny. W niektórych z nich umieszczony był dzwonek, którego dźwięk ostrzegał mieszkańców przed niebezpieczeństwem lub wzywał wiernych na modlitwę Przeważająca większość warmińskich kapliczek pochodzi z przełomu XIX/XX wieku. Świadczą o tym daty umieszczone na metalowych chorągiewkach i typowy dla ówczesnego budownictwa sakralnego, neogotycki styl. Najstarszą warmińską kapliczkę możemy odnaleźć w Dobrągu. Data powstania to 1601 rok. Na Warmii jest wiele elementów religijnych takich jak: kościoły, zespoły odpustowe, sanktuaria, kaplice, kapliczki i krzyże przydrożne. Nie bez powodu jest ona często nazywana "Świętą Warmią".
![]() |
Tomaszkowo |
![]() |
Jeziorany |
![]() |
Orzechowo |
![]() |
Orzechowo |
![]() |
Szczęsne |
![]() |
Gryźliny |
![]() |
Miodówko |
![]() |
Miodówko |
![]() |
Bartąg/Ruś |
![]() |
Garzewo |
![]() |
Łomy |
![]() |
Świątki |
![]() |
Gietrzwałd |
![]() |
Głotowo |
![]() |
Dobre Miasto |
![]() |
Jankowo |
![]() |
Pupki |
![]() |
Brąswałd |
Baranek to symbol Warmii. Tu w kształt baranka wpisano mapę. Autor nawiązał do herbu Warmii i herbu biskupa Radziejowskiego. Mapa ukazała się w 1681 r. w książce "Series episcoporum Varmiensem" wydanej w Oliwie. Autorem był najprawdopodobniej Karol Joachim Pastorius. Nie bez powodu Warmia nazywana była "Świętą". To region katolicyzmu, a tutejsi biskupi byli czołowymi przedstawicielami życia kulturalnego i politycznego, jak chociażby Dantyszek, Krasicki, Kromer czy Załuski.
Tolniki Wielkie |
![]() |
Dobre Miasto |
![]() |
Orneta |
![]() |
Gietrzwałd |
![]() |
Wozławki |
![]() |
Bałdy |
![]() |
Cerkiewnik |
![]() |
Orneta |
Sfotografowałem ponad 800 kapliczek. Więcej w postach i na stronie: