Krótko i na temat. Architektura. Od mojej fascynacji modernizmem, obiektami wybudowanymi w czasach socjalizmu, po budowle średniowieczne. Zapraszam w ten upalny dzień na spacer po krakowskich ulicach i uliczkach, przy których stoją te fascynujące budowle.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxWyUhvTALp33CI9-dP8pIYHm9V5xGQbDqNK1mWtBgF1vB2Z0r6LtlDvR1FgA2zESwXm-WIeieevhEn8DGsHngiLceHsVgKLimTWwubqDpxiJkHO3gABpiAAMnk2pGOQwmV0McOSyl7vA/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura_pomnik_muzeum_narodowe_prl.5.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhW7Hjxam2YjHqegTpOmnBq6IaPrV48SkgGe_0nfk_yMHh_4tnC1xZHKOI5L5QxYwgWTMtX02_H5oTDaMvZ8Xnny_Fo7qOolvMl2BlS8UPlVbFpieMTRCGfmvWZnU-WVTUEn194d7KMDeM/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura_pomnik_muzeum_narodowe_prl.6.jpg)
Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie i pomnik Stanisława Wyspiańskiego. Pierwszy to przedwojenna forma z lat 30. Budynek, zaprojektowany przez Bolesława Szmidta, Czesława Boratyńskiego i
Edwarda Kreislera, wznoszony był z przerwami od 1934 do 1989 roku. Jego
budowa była wielkim przedsięwzięciem budowlano-finansowym władz miasta
Krakowa, w którą włączyli się również zwykli obywatele, artyści, oraz
liczne organizacje. Drugi to pomnik, którego odsłonięcie nastąpiło w listopadzie 1982 roku. Przedstawia on grupę postaci alegorycznych na granitowym cokole. Są to
bohaterowie dramatów Stanisława Wyspiańskiego: Jasiek, Żyd, Chochoł, Stańczyk,
Isia z Wesela, Wiarus z Warszawianki, Pallas Atena z Nocy Listopadowej.
Postacie otaczają kolumnę ze Stanisławem Wyspiańskim.
Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło w listopadzie 1982 roku.
Pomnik
przedstawia grupę postaci alegorycznych na granitowym cokole. Są to
bohaterowie dramatów Stanisława Wyspiańskiego: Jasiek, Żyd, Chochoł,
Stańczyk, Isia z Wesela, Wiarus z Warszawianki, Pallas Atena z Nocy
Listopadowej. Postacie otaczają kolumnę, na której - okryty peleryną -
stoi ich twórca, Wyspiański.
https://www.nocowanie.pl/pomnik_stanislawa_wyspianskiego,216070.html
Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło w listopadzie 1982 roku.
Pomnik
przedstawia grupę postaci alegorycznych na granitowym cokole. Są to
bohaterowie dramatów Stanisława Wyspiańskiego: Jasiek, Żyd, Chochoł,
Stańczyk, Isia z Wesela, Wiarus z Warszawianki, Pallas Atena z Nocy
Listopadowej. Postacie otaczają kolumnę, na której - okryty peleryną -
stoi ich twórca, Wyspiański.
https://www.nocowanie.pl/pomnik_stanislawa_wyspianskiego,216070.html
Poniżej gmach Kolegium Śląskiego i AGH. Sześciometrowy posąg św. Barbary na dachu gmachu głównego Akademii
Górniczo-Hutniczej jest drugim pomnikiem tej świętej w tym miejscu.
Pierwszy został usunięty przez hitlerowców w
styczniu 1940 r. Obecny, wykonany przez rzeźbiarza Jana Sieka według
pierwowzoru, postawiono 29 maja 1999 r.
Domy, kamienice...
Powyższy siedmiopiętrowy gmach został wzniesiony zaraz po 1930 roku w
stylu późnomodernistycznym, z dwupiętrową nadbudową w formie narożnej
rotundy. Początkowo mieściła się tu siedziba Towarzystwa
Ubezpieczeniowego Feniks, a obecnie jest to krakowska siedziba PLL LOT. Poniżej mural z ogromnym "Robotem Lema" przy ul. Józefińskiej 24 na Podgórzu. Monumentalne malowidło
przedstawia maszynę nawiązującą do książek i opowiadań Stanisława
Lema.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKXTHLn6YonEpWtiAI2lwId-gozxkcEiM1gM_4CCt4ctq7C3VePK5IqmflSOBnTXd6xGk7SwaufRCwlvduGdn3JLpq7H2R4SVTIfB5FxBYBhHFSeLB-1aBN5oo19yn9JHxuQum3EAOjO8/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.16.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeYNucnkdjBLoQ5fqHPqgg9ekJdcip6yfm2UQ3CzKGhz7SJlyEJjHIqHpH8vDRZM6aliYKaTcgtCLl1EiRVotwsQwnC2ZYCDE7K0UyfdMgL1cR1bnJZYUGC1AR84TYUACTZkE4eqGbZ0I/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.17.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQv-b2s9b8Kpy9soufQrB5YujBrRVzJPyBopR98jO_pe-yN7l3eXSAlKUV2laQOKBCK4yoibVXy21RDbAzer5VBs2S-vmWliOcPyMyq8GlDmDTrvoIu6rtiW6KltGKRyaDClkQuhujuHs/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.18.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Sh6ibtAn-W1cYsmlunSr9nXH_1Wov7Nv9FYXY2zobT5kcsHXTg2cxtFgMahl6mYxVGk6PVuh1RoWhpVJKwA2PA85Vgsl_53jTKqPSwZnJapcMjSJOja8hyA8cP2qOQECInCjQPAUbAk/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.19.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiW16IFEefNGtbJYdPMQV5pvwDeh-Xzlav5rVnX2mXpnO31NF7Z5VJ-MwLzG07ArgKMzum0wmIBNkk4Ff9dr3WZS1e51m8ibErVI_O2MbsIcseY58KeCkwz38iR_3KjeQbuLG_YaBIM6Ws/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.20.jpg)
Poniżej budynki przy ulicy Kanonicznej w Krakowie. Jest to najstarsza krakowska ulica. Była ulicą osady Okół, przyłączonej do Krakowa w 1401 roku. Okół stał się miastem po buncie wójta Alberta przypadającym na lata 131-1312. Znajdowały się tutaj domy kanoników katedralnych (księży zarządzających katedrą), a do dziś zachowało się wiele renesansowych i barokowych kamienic z ozdobnymi portalami.
To tutaj pojawiły się pierwsze domy murowane. Jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w historii ulicy był pożar, jaki
wybuchł w tej części miasta w 1455 roku. Zniszczeniu uległo około 100
domów. Jak wspomina Długosz, jedynie jego dom oparł się płomieniom.
Zaczęto remontować i odbudowywać gotyckie gmachy. Niektóre z początkiem
kolejnego stulecia nawiązywały już do włoskiego renesansu.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQA1Wt4oyLhuFL6VAyebA7CZr9MLS-w-zDjRobQFNs89UA75Aw4TNW9QRFUsNrXUasN9Mn0e4yemPfzOMDrMTHxPlwgeoT6lR1JpLHQz9NW293qv6EeJUA13hqLtMO_FOq25fYcHnIDv4/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.21.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOnrKSERTZ7NxSclQfvxsVDPTUVsV77o5ko2YaOlVxJskPUNX2kR0Y8lgt5zFf3-tx24iVfUrR_d2aeqP5-c0pJek9wOr3IlXNyGu61FZ0ubS6_U7f1L7o8_VRv6gEKcoAknUOLNn0VVw/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.22.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZBhoTo0GT5N3_0uTGRSPYxvUV-OLZe1ypaMEMMFaSy-fCoCKpbJlSETqLS3ilXnfNAa_7ug-A8r-0MKCuq6PmWdV2iQau8oNYON_pgLekkY_fJJPRuUMHqSSUZemexYH1bLkXsBNNTM0/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.23.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjs2cVIOeWmVUBx8dR1ANy7TDESzP7xoah-V2VRDehKE4YrZB8oXi3_BQmJF9VOBrKqjPYRHWn73L7YK5zdbMizmUknMZnYP17sUI_ieETKSeq-IoHBhUyA5VEJIvdk-Js5onTRNqHlRgI/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.24.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjMIQiLHZxogCMy6nub4NpdIiRhOwC2lLmSlKD3HhUf64LV9RntyFSngFA4DGvscoR7Na0EBzrB1N6ooSThDSJLOPGSRezXjAlBIsuvI2VtPuMQ3V067lWtntqk9DdsBIXFgruHg8N4Q84/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.25.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZqe9rKTE93z9DyidExiSeV0y1Dw_ceU-4HiWJ-T_EomLhsawTHcQB1bB-IFnnaZI1IEbujiDEz0xgno8n7Qh-8OsvhCwDN3TGIBXXCGzeZoVvzCs06tVbTGA8EV-gNMD4VI-4kM7W8os/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.26.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhX377THfCw4M5dUUXyZSho_IS0BleoYW0rG_8eOUxUNDK9R8vfWCG4M9vCipC-GXGleIvRZROysPxqeqFmdtncQphXYcUJTpKR90S8YEBhPlYTucQVvCw4QXNFTunkrSoargNGlAXOW18/s16000/krak%25C3%25B3w_architektura.27.jpg)
Uliczki wokół Rynku Głównego. Brama Floriańska stanowi pozostałość po dawnych murach miejskich. Jest jedną z ośmiu krakowskich bram obronnych. Obok znajduje się Zaułek Książąt Czartoryskich – niewielki plac położony przy ul. Pijarskiej na Starym Mieście w Krakowie. Zaułek przylega do murów obronnych, Arsenału i tzw. Klasztorku. Swoją nazwę zaułek otrzymał w 2006 roku na mocy zarządzenia Prezydenta Miasta i został zmodernizowany.
Kamienice wokół Barbakanu. Ten, zwany też Rondelem, to najbardziej wysunięta na północ część fortyfikacji miejskich Krakowa. Został wzniesiony w latach 1498–1499 za panowania króla Jana Olbrachta w obawie przed najazdem wołosko-tureckim zagrażającym Krakowowi po klęsce bukowińskiej.
Inspiracją do tej decyzji były dwa barbakany w Toruniu, których możliwości obronne skłoniły
króla do budowy „takowej fortalicji” w Krakowie. Jan Olbracht osobiście
położył tam kamień węgielny pod budowę i przekazał na ten cel 100
grzywien.
W latach 1921-1925 został wybudowany gmach Banku Polskiego, zrealizowany według
projektu Teodora Hoffmana. Na fasadzie budynku umieszczono alegorie
przemysłu i handlu dłuta Karola Hukana.
Pomnik Władysława Jagiełły potocznie zwany jest pomnikiem grunwaldzkim.
Wielkie odsłonięcie odbyło się w dniu rocznicy zwycięstwa nad Zakonem
Krzyżackim 15 lipca 1910 roku. Zgromadzeni widzowie ujrzeli 24 metrowy
posąg, na szczycie którego stanął król Jagiełło, jako głównodowodzący
wojsk polskich. U jego podnóży znalazła się dumna postać księcia Witolda
z dwoma nagimi mieczami triumfująca nad umierającym Wielkim Mistrzem, Ulrichem von Jugingenem. Po bokach umieszczono polskiego rycerza
z giermkiem oraz litewskiego z jeńcem krzyżackim. Na cokole znajduje się
herb ziem polskiej i litewskiej oraz napis: „Praojcom na chwalę,
braciom na otuchę”. Na zakończenie
czterystu osobowy chór odśpiewał premierowo „Rotę” Marii Konopnickiej do
muzyki Feliksa Nowowiejskiego. A Nowowiejski pochodził z Barczewa na Warmii.