Gołąbek pokoju, twarze rodem ze słynnego obrazu Guernica Picassa, syrenka, martwa natura, znane postacie, a nawet dinozaury. Wszystko to można zaleźć na olsztyńskim Starym Mieście. Trzeba tylko wytężyć wzrok, spojrzeć w górę i odnaleźć piękne malowidła, sgraffita, kafle, mozaiki. Dziś zapomniane, ukrywane, niszczone, kiedyś dodawały blasku kamienicom. Tworzyły peerelowski klimat, który lubię.
Miasto to wielka galeria sztuki. Może Olsztyn nie posiada dzieł w stylu chicagowskiego Cloud Gate Anisha Kapoora czy znakomitych londyńskich murali, ale zawsze można nacieszyć oko staromiejskimi sgraffito lub pracami uczniów olsztyńskiego plastyka. Są też peerelowskie rzeźby, pomniki, tworzone w ukryciu murale, baby pruskie i cała reszta designu ulokowanego w przestrzeni publicznej. Wystarczy tylko uważnie rozglądać się dookoła.
Olsztyńskie Stare Miasto posiada znakomitą galerię, którą stworzyli doskonali olsztyńscy plastycy: Andrzej Samulowski, Hieronim Skurpski, Eugeniusz Kochanowski, Henryk Oszczakiewicz, Bolesław Wolski, Maria Szymańska. Wystarczy tylko rozejrzeć się uważnie, by zobaczyć sgraffita ukazujące zajęcia ludowe, warmińskich działaczy czy abstrakcje geometryczne.
Co to jest sgraffito? Sgraffito to jedna z technik dekoracyjnych malarstwa ściennego, polegająca na pokryciu muru kilkoma, najczęściej dwiema, warstwami barwnego tynku i na częściowym zeskrobywaniu wilgotnych warstw górnych za pomocą ostrych narzędzi. W ten sposób w wydrapanych partiach odsłania się kolor warstwy dolnej i powstaje barwna kompozycja, spotykana zwykle w dekoracji fasad w architekturze włoskiego i środkowoeuropejskiego renesansu. Popularność, jaką ta technika zdobienia cieszyła się w latach 50. i 60. XX w., wynikała zapewne stąd, że dekoracja powstawała szybko i była tania. Projekt wystroju Starego Miasta w Olsztynie powstał w 1963 roku. Opracował go zespół artystów plastyków: Hieronim Skurpski, Bolesław Wolski, Henryk Oszczakiewicz, Jan Ilkiewicz, Czesław Machnicki, Julian Dadlez oraz Maria i Ryszard Wachowscy. Największa część sgraffitów na elewacjach kamieniczek wokół olsztyńskiego rynku powstała w latach 1964-66.
.jpg)
Płaskorzeźby zdobiące kamienicę zwaną burmistrzówką, autor Ryszard Wachowski. Dom Burmistrza to najstarszy murowany budynek mieszkalny w Olsztynie, usytuowany naprzeciw Starego Ratusza. Tradycyjnie uważany jest za najważniejszą kamienicę rynku oraz siedzibę dawnych burmistrzów Olsztyna. Budowla pochodzi prawdopodobnie z ok. 1500 roku. Wyróżnia się gotyckimi ostrymi łukami arkad, w odróżnieniu od pozostałych kamienic Starego Miasta zbudowanych w stylu barokowym lub późniejszym. Po częściowym zniszczeniu w 1945 roku, w latach 50-tych do kamienicy dobudowano piętro. Przestrzenie między oknami wypełniono kamiennymi płaskorzeźbami. Częściowo zrekonstruowane arkady pozostawiono nieotynkowane, dzięki czemu widoczne są fragmenty oryginalnych gotyckich murów z laskami węgarkowymi. W latach 1886-1893 w kamienicy miała swoją pierwszą siedzibę wydawana po polsku Gazeta Olsztyńska.
