Lidzbark Warmiński | Pan Kopernik

Lipiec. Dla ochłody zamkowe komnaty i piwnice. Wiemy doskonale, że Mikołaj Kopernik urodził się w Toruniu. Niewielu pamięta, że 40 lat życia spędził na Warmii, z czego aż osiem w Lidzbarku Warmińskim. Najbardziej cenił Frombork, tam też został pochowany. Dziś cofniemy się do wieku XVI oraz XVII i pospacerujemy po warowni w jednej ze stolic Warmii, Lidzbarku Warmińskim. Szczególną uwagę zwrócimy jednak na mistrza Kopernika.
Po raz pierwszy Kopernik przybył do Lidzbarka Warmińskiego z Krakowa w 1495 roku na prośbę wuja, Łukasza Watzenrode. Ten miał dla niego przygotowaną posadę kanonika. Jednak pomysł ten nie spodobał się kapitule warmińskiej, która była zaangażowana w sprawy zatargu z zakonem krzyżackim i próby stworzenia księstwa biskupiego. W związku z takim rozwojem sytuacji przyszły astronom wyjechał na studia prawnicze do Bolonii. Ponownie Kopernik powrócił do Lidzbarka Warmińskiego w 1503 roku, gdzie zamieszkał przy boku wuja biskupa. W 1507 roku kapituła oficjalnie delegowała Kopernika na lekarza biskupiego i wyznaczyła mu za to pensję. Był przecież już doktorem prawa i posiadał wiedzę medyczną. Astronom towarzyszył też wujowi w wielu sprawach związanych z Warmią, poznawał życie dworskie oraz tworzył mapy dotyczące granic Warmii. To w Lidzbarku Warmińskim powstało tłumaczenie listów Teofilakta Symokatty, rozpoczęły się prace nad teorią nieba i pierwszym zarysem teorii heliocentrycznej znanym pod tytułem "Komentarzyk o hipotezach ruchów niebieskich". W 1508 roku Kopernik wyjechał z Lidzbarka. Zdecydował się osiąść we Fromborku i zająć obserwacją nieba.
Kopernik pojawiał się jednak w Lidzbarku Warmińskim jako administrator w celu konsultowania z biskupem działań wobec zagrażającemu Warmii zakonowi krzyżackiemu. Ważnym momentem był też pobyt Kopernika w Lidzbarku w 1523 roku, kiedy w czasie między śmiercią bpa Fabiana Luzjańskiego a wyborem bpa Maurycego Ferbera pełnił funkcję administratora dóbr Warmii. Lidzbark Warmiński od 1350 r. do XIX wieku był stolicą Warmii i dawniej jej największym miastem. Było tu centrum wiary i kultury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz ważny ośrodek gospodarczy. Wzmianki o Lidzbarku sięgają roku 1240, kiedy to osadę leżącą na pograniczu ziem Warmów i Bartów podbili Krzyżacy. Swą rangę Lidzbark zawdzięcza Janowi z Miśni, który w 1350 r. wybrał miasto jako siedzibę dla biskupów warmińskich. Budowę zamku rozpoczęto w widłach Łyny i wpadającej do niej Symsarny. W XIV w. wybudowano ratusz, kościół, szpital, baszty i mury obronne. Tutaj skupiła się centralna administracja biskupstwa, sądzono, naradzano się, uczono. Natomiast młody Kopernik pełnił tu funkcję przybocznego lekarza biskupów warmińskich.