Wozławki - XIV-wieczna wieś w gm. Bisztynek, leżąca przy
północnej granicy historycznej Warmii. Tuż za nią Warmia kończy się i
wjeżdżamy w granice Natangii. Nad wsią góruje gotycki kościół, położony na wzgórzu, otoczony murem z kilkoma bramami
wejściowymi z kutego żelaza. W 1380 roku powstała tu parafia pw. Świętego Antoniego Opata, istniejąca do dziś. Tuż przy kościele znajduje się cmentarz
parafialny z licznymi nagrobkami dawnych mieszkańców Wuslack (niem.).
Wozławki to niewielka wieś, a jest w niej aż osiem warmińskich kapliczek przydrożnych. Dwie z nich są datowane na lata 1867 i 1887. Siedem znajduje się w samej wsi, jedna jest położona na prywatnej posesji, z dala od głównej drogi. Chyba nie znam innej wsi warmińskiej z taką ilością kapliczek. Chwała z to mieszkańcom, bo dbają o nie znakomicie.
PS.
A dziś: śnieżyca za oknem, Międzynarodowy Dzień Szczęścia, pierwszy dzień astronomicznej wiosny, imieniny Eufemii i Archipa.
Kilka dni temu na rynku wydawniczym ukazał się pierwszy elementarz gwary warmińskiej. Książka trafi nieodpłatnie do szkół na Warmii i ma na celu propagowanie zanikłej gwary, tradycji i kultury. Do elementarza dołączona jest płyta CD, na której zamieszczono teksty w formie audio oraz słowniczek.
Słowa, które zamieszczono w podręczniku, dotyczą codzienności, np. "uma"
to babcia, "kloce" to drewniane chodaki, "knoga" to po warmińsku wieszak, a
"grzebzień" to gwarowa nazwa grzebienia. Porzeczki w warmińskiej gwarze to
" jonki", kalarepa to "kólraba", a dynia to bania. - Zestaw słów
ograniczyliśmy do rodziny, domu i zagrody, tak jak jest to w podtytule, a
kolejnymi dziedzinami warmińskiego życia, np. świętami czy obrzędami,
chcemy się zająć w kolejnych tomach elementarza - wyjaśniają PAP autorzy.
A gwara warmińska to część dialektu mazowieckiego języka polskiego, która powstała w wyniku wymieszania się różnych gwar polskich, którymi mówili osadnicy kolonizujący południową część Warmii w XIV w. Były to głównie wielkopolskie gwary chełmińsko-dobrzyńskie i sąsiednie gwary Mazowsza. W gwarze warmińskiej charakterystyczne są też zapożyczenia leksykalne z języka pruskiego oraz germanizmy. Cecha podstawowa to brak mazurzenia, występuje tutaj jednak podobny proces - jabłonkowanie, np. śpagat, śnurek, śklonka zamiast szpagat, sznurek, szklanka.