Rok Sienkiewicza trwa w najlepsze. Przypominam, bo warto czytać, chociażby Ogniem i mieczem. Pozwolicie, że zacytuję: Drogę mieli przykrą, bo padały deszcze, ale spokojną, i tylko pan
Longinus, idący w sto koni naprzód, rozgromił kilka kup swawolnych,
które się na tyłach wojsk regimentarskich zebrały. Czytaj: kupy swawolne – oddziały nieprzyjacielskie, które odłączyły się od swojej armii. Czy jakaś armia zawitała do Bisztynka? Wojska napoleońskie, oddziały pruskie, czerwonoarmiści, ale nie o tym dziś. Sienkiewicz gości w tym warmińskim mieście od 1965 roku.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEishJj3moJ3baMbZNlqA6zjwgv_Gz7xtzs1b0uGioWUESwMu-kGgKIdy3q5FLSAAFTpa-pSBAgupsmRXNQYkx2q_6d926fkzV0kHH2zycxKTrbuf3B4ZkF480Cjh22w8rtlf_gn1V5drfg/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.1.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQCZ_UIRLHvTej74GHxUvfh_ZzU0Tjy0rpQnrMDynfJcg5dSHkBWzN1RvOS2AUqCHtURcwqK7i7JPocPvKlR5ej19_t2rJVkj_CRP4zoN-ah3CxIe4bkpJJ7_O03Jm6WN4SKdc7cWBwVM/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.2.jpg)
Henrykowi Sienkiewiczowi – Mieszkańcy Bisztynka – 1965 – pomnik noblisty bywa nazywany "Panem Głową", "Heniem" albo "Sienkiem". Został
uroczyście odsłonięty 1 września 1929 roku jako dar za głosowanie w plebiscycie na korzyść Niemców. Mieszkańcy Bisztynka nie oddali ani jednego głosu za przyłączeniem miejscowości do Polski. Na bokach cokołu, na
czterech tablicach, umieszczono imiona i nazwiska 169 mieszkańców
Bisztynka poległych w czasie I wojny światowej. Na postumencie zamontowano rzeźbę św. Zygfryda pokonującego smoka. W 1945 roku pomnik został zniszczony. Jego odbudowa nastąpiła kilkanaście lat później. Nikt nie pamięta dziś, dlaczego wybrano akurat Henryka Sienkiewicza, ale to właśnie on zdobi bisztynecki skwer. Zatem pamiętajcie o nobliście z 1905 roku, noweliście, powieściopisarzu i publicyście, autorze chociażby Janka Muzykanta, Latarnika, Rodziny Połanieckich, Krzyżaków, wszak trwa jego rok.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEju7WRqg0dCeAhE9v6x6QlJr_6Pm7RCmHaEU1YxbJhmyNrPXWdsECePYG9_iZ7EBcN1sMAE4ncrnnP1e1JcKU3j2XepL2ntC6XW0dEvv4VQ6LkF3Q5OpDswsQDgZylflQ5RGeqqYnEkTmI/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.3.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHz-_7Xb3jYAjdcsULiyOS-P-zLLHrHqJ8T8MMfrjUZ5YOVhh3HpbQpFOK_-YlY_xwfKFmgL-XZRca2SxWkNc8i3RVHjReM2VVCB8T_zypwN1MLFhgBJKz1zox5oApp63C3sLRGftldYo/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.4.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhSfkJLzsaalOPMKgbaMGTWmBCIgm2-Dy7wvWVOL1BLOc5PmetsavCEE18PKO5mOSJVAOvkf5iLqu-QjuSGmgIEW7GXJnt8sKrPQNcyvVv2BqfTij70lhbx9URTILVRCmitHdMpT5PK0w/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.5.jpg)
A w Bisztynku jeden z najstarszych zabytków miasta, część murów obronnych, czyli Brama Lidzbarska. Powstała w XV/XVI wieku jako jedna z 3 bram, obok Reszelskiej i Warszawskiej, które nie zachowały się. Pierwotnie była to budowla gotycka, po wielu przebudowach ma charakter barokowy. Jeszcze na początku XX wieku
służyła jako więzienie. Niedawno została odrestaurowana i uzyskał kolorystykę określoną na podstawie zachowanych reliktów kolorów: czerwień żelazowa i czerń.
Powyżej też neogotycki kościół ewangelicki wybudowany w 1888 roku. W latach 70. XX wieku obiekt strawił pożar, świątynię częściowo odbudowano, obecnie nie jest użytkowana.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqZkWgo3q77n0FilyRzuKllj6Ahf88JrrBkFoisYG2fNz2WxPv5k7_nopMqE7ez07nkITCp8Z0UASWm3Yl3T5zUqXAYkoUZS4wTgDjN2H98SbzCJf7CNnStqRnzS4_sMf_RDxCi1MGBx4/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.6.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiY578BCpESiBPvpUjeP7rko29ae8zoAaavhroez6XckaUC1bH4uQrJuugMr6SwTn2XycvthQqFg3JgboAsP7aJEV3dQJnX4hCFoB3fmtzcpOsYEur29VD4cpZlb8S-iueyAKDAm8UOuts/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.7.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi57H0lY9y7jSPBj8Q-bgqSZnibqnkLYDZAcWcVKHTAtOv8NvmQyom6RldceYpudw3Goz2Ut537jOUu96m5K2Zk2fvoF7O8txA_sVelK7qp2ZUXDjzD2Z1-oSyDeRPhXHWqeoVuxA-fJPs/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.8.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlID69nFjwQskAhWvUrjhruHjug6TYRhMFxSs28i1A1LMDmOD4UMq5ta_CHLGnVwbS1KyvdxPUCBgIpvk1mvAT6HzIsQze72fWDIJsoebg5aRWGfQx76mqZauJYq7JwH0CI8F-6kVrQcI/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.9.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhumjaM_nLegMdRQwbuqpJ6l5HLc23fvpcNCdiV3aTOKra2Po4N7QBe_mRJ6_K-9R7tqGAKfsje5E7RRsNp2zbQ1Jr2IbZsuzREIAOG3volXlO03cXs8dZ9cv-ysR5Q2Ub3BO5zHDhQg84/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.10.jpg)
Zabytkowe kamieniczki Bisztynka, budynek przychodni z 1927 roku, przedszkole oraz urząd miasta. Miasto powstało w roku 1346 w miejscu pruskiej osady
Stronwangen. W roku 1385 za sprawą biskupa warmińskiego Henryka Sorboma zostało
lokowane. Prawa miejskie Bisztynka potwierdził w 1448
roku biskup Franciszek Kuhschmalz. W 1466 roku razem z całą Warmią miasto znalazło się w granicach Polski.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYur24jpzhIrEi8nK5tKzcE2RfmPPhAxzY6gzjq34WaOXjlIGEgGESpbjcNvX8_7A788dLhFgcVwqTkqHnbw47cBXRTXqvf6G2VGz6etHwlDZHSzBary75W5Fpx3VofI76qty79_TiWhk/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.11.jpg)
Kościół pw. św. Macieja i Przenajświętszej Krwi Chrystusa. To właśnie z tym obiektem wiążą się wszystkie historyczne momenty w
życiu Bisztynka, od momentu lokacji zaczynając. Kościół
farny wzniesiono w końcu XIV wieku. Budowa
wieży została zakończona w 1579 roku. W czasie mszy konsekracyjnej, podczas podniesienia Hostii spłynąć z niej
miały krople krwi. Świątynia w latach 1739-1740 była
często odwiedzana przez pielgrzymów, dlatego też dobudowano do
niej północną nawę boczną. W roku 1770 kościół strawił
pożar. Następnie został odbudowany. Dziś jest to budowla w stylu
barokowym. We wnętrzu na uwagę zasługuje m. in. rokokowy ołtarz główny
autorstwa Chrystiana Bernarda Schmidta z Reszla.
Kościół strzeżony jest przez 13 apostołów. Jak widzicie nie tylko. Według miejscowej legendy, Apostołowie czekają przed kościołem na
wiernych. Zejdą z cokołów i wejdą do świątyni wówczas, gdy w kościele
znajdą się wszyscy bez wyjątku parafianie.
I traktory, uwielbiam je fotografować.
Diabelski Kamień to głaz narzutowy, który jest jednym z największych takich w Polsce. "Jego Wysokość" to 3 m oraz 28 m obwodu. Podobno kamień spełnia nawet życzenia. Trzeba go dwukrotnie obejść dokoła.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9u-K-JnS7fJIpCgvH9-SRT-gIKgWyLdVsfaANFPyiy_IMAFtBXL-lNHXpb8YO0hSUZx1ViDM9QoQTCN1x91knBcMpSaVRDM8SSoov3uGAzFI5TR2lqdWWMcSB4F4zrtxoQtuL1nR1XX4/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.24.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnC1D2zFBS6rVDV1yOshxjv6CkSFru7c5yMVJ8TFF81a-fPj_PMxf4Iyt6mZquJvSV2hcZA-CPBpXBmQOU9cyQbiAmvckrr5jyDSUv2Yxsph7e9bJ4X0ByU8vzbL6mcmur6_jE_rnn2AU/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.25.jpg)
A legenda o Kamieniu Diabelskim tym razem w gwarze warmińskiej.
W Bisztinku buł tak'i ubog'i szewiec i mniał gwołt dzieci. Jek sie te
najmłodsze 'urodziło, to nie buło w kumotry kogo brać. Ten chłop zasmócony
poszed do mniasta Bisztinka. Na przedmnesztu, spotkał go pięknie ubran'i młodi
kawaler i p'itał go, co 'on tak'i zasmucon'i do mniasta
wchodzi. 'On mu sie poskarżił, żie 'urodziło sie dziecko, a nie ma kogo w
kumotri brać. "Tlo to mniejsze - odpoziedał mu - w kumotr'i i ja będe i o
dżiecko będe sie starał, a jek dziecko w'irośnie 'od szkołów, to przijde po
nego i będzie sie mne należało". Ten chłop z radoścziu poszed do domu swego, do
żón'i swo'i i pożiedał, żie będzie w kumotri taki piękn'i młodzian i 'on szie
zgodzieł, że jek w'irośnie dżiecko od szkół do siebie go wezne.
I w prziszło nedzele b'ili chrzc'iny, i pótek zajechał w dwa
cziarne kone i z dzieckiem do kosz'czoła pojechał do chrsztu. Matka mu imne
Mn'ichół w'ibrała i go pod 'opieke świętego Mn'ichała ofiarowała. Jek z
kościoła przijechal'i, to potek żujzoł dużio pieniędzi. Ten psieniądz
sziąg do szkołowania dziecka na księdza.
To dziecko, ten chłopsiec to na szkołach szie bardzo dobże 'ucził, i jek potek
mnoł do nego prziść, to 'un prazie(prawie) 'odprażił piersziu msziu szwięto.
A ten potek to buł sam diabeł. I jek szie do mszi obłucził, to diabeł ps'iszed
po nego i zgodżili sie: n'iż 'on msziu święto skończi, to 'on z tem kamnenem z
Afriki nazod wróci. Ale ten kamnen buł wielki. A jek ten ksiądz " Ite misa est", to sie stał dużi rumot i diabeł ten kamnen cisnął nad przedmneszte
i mużiuł, wrzeszczioł, keby ne buł Mn'ichoł pedam'i durnot,
to ja by buł zdojżił. Ten kamnien leżi na dzisi dzeń i pazuri 'od diabła su
znacz'ne. Opowiedzia prawdziwa.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcOEFrW2B23kWbrqBfpM1McCAqnUfygBp3Rdfm5Vnj0t4eWeMPwimGoUCXkQAtklVe1MDiSuQnDwwTmhOxYWPIoysHBRN8wngf54ZHdSKmfIcIVSjUqMYN0TgHPeA-smIFP1YmhgqVTEU/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.23.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgohPZkoNdQbNNa3Nkj0ufSFpNXLudGvt0cHkrorpA6RTJcIeJNsiyQ6UIoKgZbE_Xw5plWoo9BhfvDEyLcEK47ygfVOmMnDZ2WsMeUqL3S4RqDkihI3NfBNfNUywccvBWOsyyCY2CCI-A/s1600/bisztynek-sienkiewicz-brama-zabytki-warmia-zbyszek-krasnicki-kochamy-warmie.22.jpg)
Zajrzyjmy jeszcze do bisztyneckiej fary. To jeden z największych kościołów na Warmii. Obecny kościół ma charakter późnobarokowy. Fasadę wieńczy wieża o wątku
gotyckim z hełmem i latarnią. Wnętrze podzielone jest na trzy nawy
przedzielone filarami z wyodrębnionym prezbiterium. Chór muzyczny
wsparty jest na arkadach i szczupłych kolumnach. Okna są zamknięte
półkoliście. Ołtarz główny pochodzi z warsztatu Chrystiana Bernarda Schmidta z 1772 roku. W jego
centralnej części umieszczony jest obraz patrona kościoła, a w tle panorama Bisztynka.
Bywajcie na Warmii.