Dwa miejsca zamieszkane przez melancholię – na Mazurach cmentarz ewangelicki w Pasymiu

Wsiadamy na rower i przemierzamy Mazury. Zaczynamy w Jedwabnie, kończymy w Pasymiu. Powracając do posta związanego z melancholią, interesuje nas nowy cmentarz ewangelicko-augsburski założony w XIX wieku. Lubię takie miejsca. Zapomniane nagrobki, stare drzewa i czas zatrzymany na zawsze. Kiedyś takie nekropolie pamięcią otaczali dawni mieszkańcy, pielęgnowali je, dziś mało kto tu zagląda. Powyżej kapliczka w Burdągu.
Nowy cmentarz ewangelicki w Pasymiu jest czynnym cmentarzem ewangelickim, który został założony pod koniec XIX w. Mieści się przy ul. Jana Pawła II. Na jego terenie zachowało się kilkadziesiąt nagrobków z pierwszej połowy XX wieku, głównie ludności mazurskiej, o czym świadczą liczne polskie nazwiska zmarłych np. Kostrzewa, Dziersk, Lenski, niekiedy o zgermanizowanej pisowni. Na cmentarzu wciąż odbywają się pochówki miejscowych ewangelików. W 2007 r. cmentarz wpisano do rejestru zabytków. W Pasymiu znajduje się też stary cmentarz ewangelicki z XVII w., usytuowany przy drodze do Dźwierzut. Znajdują się na nim zabytkowe nagrobki oraz kaplica.
Jezioro Kalwa i kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu. Świątynia została wybudowana w drugiej połowie XV wieku. W tym czasie została również zakończona budowa przylegającej do niej wysokiej wieży dzwonniczej. Kościół był restaurowany po pożarach z lat 1583 i 1750. Po tym drugim, wieża została obniżona o jedną kondygnację i nakryto ją kopulastym hełmem, a mury zostały wzmocnione przyporami, stare drewniane sklepienie w środkowej nawie zostało zastąpione nowym sklepieniem kubełkowym, przebudowana została też kruchta południowa. W niezmienionej formie budowla przetrwała do czasów współczesnych. Od 1525 roku świątynia należy do wiernych kościoła ewangelicko-augsburskiego.
Ratusz w Pasymiu to neogotycki budynek z niewielką wieżą w stylu renesansowym. Wybudowany został w latach 1854-1855 w miejscu dawnego średniowiecznego ratusza, a zaprojektowany przez Karla Junlera. Budynek położony jest w północnej części rynku, zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, usytuowany na wysokich piwnicach. Ratusz jest wzorowany na projekcie zamku w Babelsbergu.
Pasym to dawna wieś biskupstwa warmińskiego, założona w 1336 roku. W 1386 roku Krzyżacy podnieśli wioskę do rangi miasta, nadając mu nazwę Passenheim. W miasteczku funkcjonował młyn, browar, gorzelnia, były też liczne karczmy i zajazdy. Niestety, klęski i wojny spowodowały upadek Pasymia. Chociażby szalejący w XVI w. pożar pozostawił zaledwie dziewięć domów, zamek i kościół ewangelicki. Miasteczko zdziesiątkowała również epidemia dżumy, cholery i wojska cesarza Napoleona. Dopiero pod koniec XIX w. Pasym odzyskał swoją rangę. 
Ciekawostką jest też wieża wodna wybudowana w 1911 roku wraz z przybudówką, w której niegdyś mieściła łaźnia miejska.
Uwielbiam tę formę przekazu.